Izaro Sauto Centeno I margolaria

“Batez ere aurpegiak eta begiak margotzen ditut: asko transmititzen dute”

Aikor aldizkaria 2023ko api. 21a, 13:03

Hemeretzi urteko loiuztarrak ume-umetan erabaki zuen lan-ibilbidea margolaritzan egiten saiatuko zela. Estiloa eta teknika biribilduz joan da urteetan, eta gaur egun izugarri gozatzen du erretratoak mihisean islatzen. Bere lana ezagutzeko aukera izan genuen Loiuko Arte eta Kultura Azokan.  

Aititek kutsatu zion margotzeko gri­na. “Pintura-eskolara joaten zen eta egun batean galdetu zidan ea berarekin joan nahi nuen. Sei urte-edo nituen ga­rai hartan, eta asko gustatu zitzaidan esperientzia. Gainera, unibertsitatean ere margolaria izateko ikasketak egin ahal nituela esan zidanean, ez nuen birritan pentsatu”. Arte Ederretako fakultatean ha­si da aurtengo ikasturtean. “Gogorra izan da hasieran, margolaritzan ez ezik, hainbat arte-motatan saiatu behar da eta: eskultura, arte-tekno… Ikasgaiez gaine­ra, asko ikasi dut nire buruari buruz zein ikaskideei buruz. Izan ere, euren la­nen bidez jakin izan dut nolakoak diren, no­la sentitzen diren, zein esparrutan gai­l­entzen diren…”. 

Margolaritzak erabat erakartzen du, “pintzela erabilita, margo-pote bat hain­bat estilotako margolan bihurtu dai­tekeelako. Era berean, margolanaren bi­dez sentimenduak helarazten dizkiozu ikusleari eta hausnartzera bultzatzen du­zu. Nire ustez, inportanteena da ikus­leek zerbait sentitzea, hori onerako ala txarrerako izan”. Errealismoa lantzen du. “Batez ere aurpegiak eta begiak mar­gotzen ditut, asko transmititzen dutelako. Paisaia errealista bat oso polita izan daiteke, eta harekin loturaren bat baduzu, oroitzapenen bat, esaterako, etorri ahal zaizu gogora; begiek eta aurpegiaren espresioak, ordea, beti-beti transmititzen dute zerbait. Eguneroko bizitzan kon­tu­ratzen zara horretaz, eta mihisera erama­tea lortzen duzunean egundokoa da. Nik batez ere erretratuak egiten ditut”. 

Inspirazioa egunerokotasunean topa­tzen ditu. “Beti ibiltzen naiz argazkiak egi­ten. Lagunekin izaten banaiz, eta, adibidez, argiztapena gustatzen bazait, argazkia egiten diet, gero erretratua margotzeko. Gainera, koadroak gogorarazten dit mo­mentu horretan lagunekin nintzela… In­terneten ere bilatzen dut zer margotu. Mar­golanak egiteko, olioa erabiltzen dut, koloreak lausotzeko edo nahasteko or­duan aukera handiagoa ematen due­lako. Beste abantaila bat da koloreak si­ka­tzen direnean tonua ez dela aldatzen”. Mar­golari kutuna du: Modesto Trigo. “Ka­sualitatez ezagutu nuen Madrilgo Natura Zientzien museoan nengoela. Margolari hipererrealista da eta bere lanak ikaratzen nau, ez dakizulako argazkia ala margolana den: nahiz eta kuadrora asko hurbildu, ez duzu ezta pintzelkada bat ere ikusten”. 

 

Hitzik gabe

Bere hitzetan, artea da bizitzeko mo­dua; sentimenduak eta momentuko egoe­ra hitzik gabe helarazteko era bat. “Kuadro bat ikusita badakigu artista momentu hartan zelan zegoen”. Erakusketak egiteko irrikan dago eta gustatuko litzaioke mar­go­laritza bere ogibidea izatea. Hala ere, uste du margolarien lana ez dela behar moduan baloratzen. “Niri aurrekontua es­katu didate gizarte-sareen bidez, baina prezioa adierazi diedanean ez dut berriro euren berririk izan. Edo museora joaten zara eta baten bati entzuten diozu kuadro bat edo bestea ez dela hainbesterako. Kuadro bat ikusten denean, bakarrik emai­tza hartzen da kontuan eta ez zaie erreparatzen atzean dauden lan-or­duei, materialen prezioari, lortu den errealismoari… Ez da artistaren begietatik ikusten. Nik batez beste 30 ordu inguru ematen ditut erretrato bat egiteko. Erre­tratu handiak egitea gustatzen zait, urrun­etik hobeto ikusten direlako eta hur­biltzeko aukera ere ematen dutelako”.  

Ikuslea artista denean, beste begirada ba­tetik heltzen zaio lanari. “Bestearen la­nari erreparatzen diogu, hau edo bestea zergatik egin duen horrela, edo nola… Bes­te alderdi batzuk baloratzen ditugu. Ni­ri gustatzen zait koadroan topatzen saia­tzea artistari zer gustatu ez zaion, edo beste modu batean zer landuko zuen. Izan ere, margolana egiten dugunean beti dago zerbait gehiago lantzea gustatuko zitzaiguna, edo beste modu batean jorra­tu… Batzuetan ez du ezertarako balio hain­beste galdera edo hausnarketa egi­teak, baina beste batzuetan laguntzen di­gu artista eta bere kezkak hobeto ezagu­tzen”.    

Hainbat arte-diziplina ezagutzen dabil loiuztarra, eta etorkizunean margolaritzan ibili nahiko lukeen arren, ez du baztertzen beste diziplina batzuk ere jorratzea. “Ar­tistok zabalik izan behar dugu denetara, lanak nahastu edo uztartu ahal direlako: esate baterako, margolanarekin batera hura nola egin duzun azaltzen bideoa ipintzen baduzu, lana erabat aldatzen da, eta marrazkigintzako bozetoak ere es­kultura bihurtu daitezke”. Gazteak per­tsona guztiak animatu nahi ditu mar­gotzera eta, lehenengo aldian txarto ate­ra­tzen bazaie, euren buruari aukera ge­hiago ematera. “Margolan on baten atzean daude saiakera asko eta batzuk txa­rrak baino txarragoak dira. Hala ere, lan txar asko egin ezean, ni ez nintzateke orain hemen egongo”.   

 

Ikusgai egiteko garrantzia

Izaro eta bere familia duela ur­te bi etorri ziren Bilbotik Loiura bi­zi izatera. “Pisu batean bizi ginen le­hen, eta etxe batean orain. Loiun ez dago zaratarik eta txorien txioak en­tzuten dira edonon. Hortaz, bi­zi-kalitatea irabazi dugu”. Gaztea era­bat integratuta dago herrian, eta Loiuko Bakarrak elkarteko kidea da, martxoan egindako Arte eta Kul­tura Azokan hartu du parte, an­to­latzaile zein artista moduan. “Poz-pozik gaude, ez genuelako espero azokara hainbeste lagun hurbiltzea. Datorren urtean berriro antolatzeko gogotsu gabiltza”. Bere iritziz, oso ga­rrantzitsua da herrietan halako eki­menak egitea. “Konturatu gara Loiun artista asko ditugula, baina ez ge­nekien horiek zer egiten zuten. Kon­tua da jendeak ez duela bere za­letasunen edo trebetasunen berri ema­teko ohiturarik eta azokari es­ker ezagutu dugu bakoitza zertan da­bilen; eta sorpresaren bat hartu ere bai”. 

Txorierriko albiste garrantzitsuak eta azken ordukoak jaso gura dituzu Whatsapp bitartez?

WHATSAPP: Bidali ALTA hitza 747 406 561 telefono zenbakira.

Izan zaitez berriemale ere. Bidali zure argazkiak, bideoak eta berriak.

Hilero lagun birentzako bazkaria zozkatuko dugu alta hartzen dutenen artean (Baserri Antzokian).