Zelan hasi zen taldea?
Oxabi 2006an jarri genuen martxan. Gazteak eta musikazaleak ginen eta ikusten genuen gure inguruan ez zegoela gazteentzako erromeriarik. Amaiur taldea desagertzear zegoen eta gelditzen zirenak ez ziren gure ingurukoak, ezta gazteen gustu musikalekoak: Joselu anaiak, Egan, Drindots, Luhartz... Garai hartan, Jon Eguskizak, Aritz Uriartek, Asier Balentziak, Urtzi Enrikezek eta bostok sortu genuen taldea.
Urteek aurrera egin ahala, taldea erabat aldatu da, ezta?
Bai. Jatorrizko talde horretatik ni baino ez naiz gelditzen. Taldeak hiru fase izan ditu: lehenengoan, 2006tik 2009ra arte, gure formatua erabat akustikoa zen, eta errepertorioa, tradizionala; 2009tik pandemiara bitartean, errepertorio tradizionalari eutsi genion, baina formatua askoz elektrikoagoa izan zen; eta pandemiatik aurrera, kantuen zerrenda modernoagoa izan da. Bigarren fasean sartu ginen, Galdakaoko Ibilaldian aritu ginelako. Plaza handia zenez, kide gehiago eta soinu elektrikoagoak sartu genituen, eszena behar bezala betetzeko. Garai hartan, Eneko eta Markel ere sartu ziren taldean.
Zelango estiloa du Oxabik?
Erromeria egiten dugu, baina bertsioen taldea garela esango nuke. Jatorrizko bertsioak ahalik eta duinen eta gertuen jotzen saiatzen gara.
"Erromeria egiten dugu, baina bertsioen taldea gara: jatorrizko bertsioak ahalik eta gertuen jotzen saiatzen gara"
Bakarrik euskaraz?
% 90 euskaraz da. Beste hizkuntza batzuetan ere abestu dugu: gaztelaniaz, katalanez, ingelesez... Dena dela, mikrofonoan beti euskaraz egiten dut eta hori konbikzioz egiten dut. Uste dugu euskara eremu familiarretik eta akademikotik ateratzea inportantea dela. Eta erromeria da aisialdian euskara bermatzeko tresnarik erakargarriena gazteentzat.
Oxabi izena, nondik dator?
Oxabi zen Anbotoko Mariren kobazuloa zaintzen zuen suzko zezen gorria. Oso zaratatsua eta parranderoa omen zen; gainera, izena euskalduna da, laburra eta erraz gogoratzekoa. Beraz, oso apropos ikusi genuen.
Erromeriak tradizionala izan behar du?
Jende askok hala uste du. Gaur egun, aldiz, erromeria egiten dugun taldeok beste gauza bat egiten dugu. Dantzagarriak egongo dira, bai, baina gaur egungo kantak ere abesten ditugu. Eta guk soinu elektrikoak ere sartzen ditugu: sanplerrak, sintetizadoreak, teklatuak, perkusioa... Asko aldatu da erromeriaren kontzeptua eta gazteek barneratuta dute.
Nolako kantek osatzen dute zuen errepertorioa?
Klasikoak baditugu –Bikote aldaketa, Ikusi mendizaleak, Alaitz eta Maiderren Txanpon baten truke...–, baina kanta arrakastatsuak batzen saiatzen gara. Horretarako, gazteei galdetzen diegu gizarte sareen bidez, baita senideei eta lagunei ere. Horren arabera eta gure gustuen arabera erabakitzen dugu errepertorioa. Orekari eusten saiatzen gara: batetik, gaur egungo gazteentzako kantak abesten ditugu; bestetik, betiko kantak. Erromeria-taldeok betiko kantak Euskal Herriko plazetan bizirik mantentzeko ardura ere badugu.
"Erromeria-taldeok betiko kantak Euskal Herriko plazetan bizirik mantentzeko ardura ere badugu"
Bertsioak egiten dituzue, baina kanta propioren bat ere atera duzue...
Bai, 2009an Galdakaoko Gazte Egunerako kanta bat egin genuen eta garai batean herrian oso arrakastatsua izan zen. Eta 2019an, Espero dena kanta grabatu genuen, ekoizpen prozesua ezagutu nahi genuelako: estudioa, grabazioa, bideo-klipa... Grabazioa oso esperientzia polita izan arren, oso gogorra ere izan zen. Eta kanta bakarra egin genuen! Beraz, miresmen eta errespetu osoa diegu gure musika taldeei, disko bakoitzean izugarrizko lana egiten dutelako.
Zer da musika zuentzat?
Oxabi da ogibide bat bezala hartzen dugun zaletasuna. Ez du ematen urte osoan bizi izateko. Bestetik, ni ez nintzateke musikatik bakarrik biziko, ahotsak ezin izango lukeelako jasan.
Komunikatzailea
Musika alde batera utzita, komunikazioa da Jon Gómez Garairen (Galdakao, 1990) beste pasioa. Eta gazte-gaztea zela hasi zen hori lantzen. "15-16 urte nituela, ikasturte-amaierako jaia antolatu behar izan genuen ikastolan eta aurkezle bat behar genuenez, nik hartu nuen mikrofonoa (kar-kar). Beti izan naiz oso saltseroa eta berritsua". Harrezkero, Kazetaritza ikasi zuen eta hainbat ekitalditan ibili da hizlari; horietako batzuk, Txorierrin: Izarren distira, Mihiluze, Zamudioko azoka... Gure bailararekin, beraz, lotura berezia du. "Hainbat kontzertu eman ditugu hemen eta musika tradizionalari lotutako musikari txorierritarrekin harreman estua izan dut, eurekin herriz herri jo dudalako". Bukatzeko, bikotekidea lezamarra da.
Jonek hedabideetan du eguneroko lana. Euskal Telebistan zenbait saio egin ditu eta gaur egun kolaborazioak egiten ditu astero Biba zuek saion. Dena dela, bere lan nagusia Binke Galdakao eta Usansuloko herri aldizkaria da. "Zuzendaria eta sortzaileetako bat naiz. Gure txikitasunetik tokian tokiko informazioa era duinean eta profesionalean ematen saiatzen gara, besteak beste, Aikor! aldizkariak Txorierrin egiten duen moduan. Poz-pozik nago bertan".