Zer da Mintza Eguna?
TOPAGUNEA Euskara Elkarteen Federazioak antolatutako jaia da. Euskara Elkarteek herrietako euskaltegiekin eta euskalgintzako beste zenbait eragilerekin kudeatzen dituzten mintzapraktika egitasmoetan parte hartzen duten berbalagun, mintzakide, mintzalagun, solaskide guztiek elkar ezagutu eta egun pasa ederra egiteko parada dute bertan.
Aurtengo edizioa, bigarrena, ekainaren 2an izango da, Donostian (Gipuzkoan). Mintzapraktika mugimenduaren tamaina ezagutzera emateaz gain, ikasturteari bukaera goxoa ere eskainiko dio bigarren Mintza Egunak.
Zertarako Mintza Eguna?
Mota biko helburuak betetzen ditu Mintza Egunak: alde batetik, mintzapraktika mugimenduarekin lotutako helburuak daude: mintzapraktika egitasmoen tamaina eta zabalkundea eman nahi dugu ezagutzera. Horrela, tokian tokiko egitasmoetan parte hartzen dutenek mugimendu bateratu baten kide direla ikusi eta sentitzeko aukera izango dute, batetik, eta bestetik, hazia erein nahi dugu
oraindik halako egitasmorik ez duten herrietan mintzapraktika programak zabal daitezen animatzeko.
Bestetik, mintzapraktikak duen aisialdiko alde ludikoa ere azpimarratu nahi dugu: mintzalagunak, mintzakideak, solaskideak eta berbalagunak elkar ezagutzeko aukera paregabea da Mintza Eguna, ikasturteari bukaera goxoa
eskaintzeko modu bat, txango eta bazkariaren bitartez. Bide batez, Donostiako txokoak eta pasadizoak euskaraz ezagutzeko aukera ere izango dute Mintza Egunera datozenek.
Mintzapraktika egitasmoak
Gero eta jende gehiagok daki euskaraz, hizkuntzaren ezagutza gero eta arinago zabalduz doa. Erabilera, aitzitik, oso maila txikietan mantentzen da, eta bere
hazkundea oso apala da. Jende askoren harreman sareak erdaldunak dira, eta horrek zaildu egiten du euskara jakitetik euskaraz aritzerako jauzia ematea.
Jauzi horretan laguntzeko, mintzapraktika egitasmoak daude abian hainbat herritan: bospasei lagunek osatutako talde txikiak osatzen dira, eta horietan euskaraz naturaltasunez moldatzen diren lagunak haien jarioa landu nahi
dutenekin elkartzen dira. Taldeok maiztasun jakin batekin biltzen dira (astean behin, gehienetan), euskaraz mintzatzeko, eta, tarteka-tarteka, ekintza osagarriak ere antolatzen dituzte, taldekideen gustuen araberakoak.
Horrela, euskarazko harreman sareak sortu eta zabaldu egiten dira, eta euskaraz aritzeko aukerak ere neurri berean ugaritzen dira. Gainera, ingurune euskaldunak sortzen dira herrietan, eta euskalduntze prozesua bukatzen
ari diren ikasleei komunitatean integratzeko aukera eskaintzen
zaie.
Ikasleak aipatu ditugu, bai; baina mintzapraktika egitasmoak askoz
ere publiko zabalago batengana zuzentzen dira:
•euskaraz hitz egiteko ohitura dutenengana
•euskaraz ongi jakin arren, norekin hitz egin ez dutenengana
•euskaraz ongi jakin arren, euskarazko harreman sareak zabaltzen eta inguru
euskaldunak sortzen lagundu nahi dutenengana
•euskalduntze prozesua bukatzen ari direnengana.
Datu batzuk
Mintzapraktika egitasmoak Euskal Herriko 38 herri eta eskualdetan gauzatzen dira: Araba Aiaraldean 112 lagun, Bizkaia 23 herritan 865, Gipuzkoa 13 herritan 634, Nafarroan Iruñerria, Tafalla 190. Osotara 39 herri, 1.801 lagun.
• Dimentsiorik handiena dutenak hiri inguruan ematen dira (Donostian, esaterako, 185 lagunek parte hartzen du; Iruñerrian, 175ek; eta Bilbon, 175ek).
• Egitasmoari esateko zenbait izen erabiltzen da: Berbalaguna, Mintzalaguna, Mintzakide, Solaskide, Zahar-Berri...
Mugimenduaren historia
* 1993: Bagera Euskara Elkarteak Donostian lehendabiziko Mintzalaguna sortu zuen.
* 1996: Egitasmoa Euskal Herrian zabaltzen hasi zen: Lasarte-Oria, Arrasate, Getxo…
* 1998: Lehenengoz, topaketak antolatu zituzten eta Mintzapraktika batzordearen martxan jarri zuten.
* 2005: TOPAGUNEAk proiektua martxan jartzeko metodologia jasoko duen eskuliburua argitaratu zuen.
* 2006: Mintzapraktika programen inguruko estreinako jardunaldiak antolatu zituzten Durangon TOPAGUNEAk, IKAk eta AEKk. Guztira, 110 bat lagunek parte hartu zuen. Aurkeztutako txostenak "Mintzapraktika egitasmoak: erabilera lantzeko tresna eraginkorrak" CDan argitaratu zituzten.
* 2006: Lehendabiziko Mintza eguna antolatu zen Iruñerrian
Proiektuaren antolaketa eta sustatzaileak
Mintzapraktika programek herriz herri euskalgintzaren elkarlana antolatzeko aukera paregabea eskaintzen dute. Elkarlanaz hainbeste hitz egiten den honetan zeren inguruan antolatzeko ariketa praktiko zehatz bat eskaintzen dute hain zuzen ere. Mintzapraktika egitasmoek hiru zutabe nagusi dituzte: tokiko Euskara Elkarteak, tokiko euskaltegiak eta tokiko Administrazioa, herriko beste eragileei ere zabalik egoten dira.
Mingaina askatzeko eguna: ekainaren 2a
Esan dugun bezalaxe, Mintza Egunaren bigarren edizioa Donostian egingo dugu, ekainaren 2an, larunbata. Egun pasa ederra, Gipuzkoako hiriburuaren historia eta txokoak hobeto ezagutzeko aukera, eta mingainak dantzan jartzeko aukera izango dute bertaratzen direnak.
Hona hemen egitarau zehatza:
11:30 - Ongi etorria Donostiako Bulebarreko Kioskoan bertsolarien laguntzarekin.
12:00 - Ibilbide gidatua Donostiako parte zaharrean barrena.
12:30 - Hamaiketakoa Arrano Beltza Euskal Tokiak prestatuta.
14:00 - Bazkaria
Bazkalostean: Sari banaketa. Bazkalosteko giroa aprobetxatuko dugu
mintzapraktika egitasmoen bilakaeran parte hartze eta garrantzia berezia
izan duten sei erakunde eta laguni eskerrak eman eta opari xume bat
ere egiteko.
Ondoren, jakina, kantuan, dantzan eta, nola ez, mintzapraktikan ere
aritzeko aukera egongo da.