Herbarioa

Bostorria

t: @txiribita_mundi 2023ko aza. 15a, 11:32

Potentilla reptans. Landare hau oso arrunta da Euskal Herrian eta zelaietan topatu dezakegu, kostaldean zein mendian; larre eta eremu heze samarretan. Hainbat barietate daude; nolanahi ere, hostoak bost foliolok osatzen dituzte, eta loreak, hori koloreko bost petalok. Maiatzetik aurrera loratzen dira, eta loretan udazkenera arte egon daitezke. Hostoak eta sustraiak erabiltzen dira, eta loreak ez dira helburu sendagarrietarako baliatzen. Landarea udazkenean eta udaberrian batzen da; ahal izanez gero, irailean eta urrian. Landarea sikatu behar da, eta gehienez urtebetean gorde.

Sukaldean

Hostorik samurrenak, freskoenak era gazteenak entsaladetan erabili daitezke beste landare batzuekin batera; hala ere, purea egiteko erabili daitezke, edo olio apur batean salteatu. Hostoetatik C bitaminan oso aberatsa den zukua atera daiteke. Bestalde, loreak maiatzetik abuztura bitartean batzen dira, eta apaingarri moduan erabili.

Barneko erabilera medizinalak

Eragin idorgarriak ditu, hanturaren kontrakoak eta analgesikoak. Zientifikoki egiaztatu denez, baliagarria da beherakoak eta urdaileko eta sabeleko minak arintzeko, baita hileko mingarriak arintzeko ere, bereziki kalanbreak ere izaten badira (infusioa edan). Landare hau aho-hanturak eta hortzoietako odol-galera arintzeko ere baliagarria da. 

Infusioa: ur litro batean 30 g hosto irakingo ditugu 10-15 minutuan. Anginarik edo aho-hanturarik izanez gero, infusio kontzentratuagoa egin dezakegu, eta gargarak egiteko erabili: ur litro batean 50-60 g hosto irakin, 3 minutuan egosi, iragazi eta gargarak egin.

Kanpoko erabilera medizinalak

Oso eraginkorra da hemorroideak arintzeko; modu bitan egin daiteke:

  • Infusioa bederatzi egunean hartu; hobeto barautan. Hemorroidea oso handia bada, atsedena hartu behar da astebetez, eta gero infusioa berriro bederatzi egunean hartu.
  • Garbitzeko erabili: infusio kontzentratua egin, eta hozten denean, hemorroidea garbitzeko erabiliko dugu. Nahi beste egunetan egin daiteke garbiketa.

Erabilera kosmetikoak

Larruazal-narritadurak arintzeko, infusio kontzentratua erabili dezake larruazala garbitzeko. Beste landare batzuekin batera erabili daiteke, zauriak osatzeko ukenduak prestatzeko. Zimurren kontrako kremak egiteko ere erabiltzen da; larruazal delikatu edo sentikorrentzat ere onuragarria da. 

Kontraindikazioak

Heste minberaren sindromea dutenek kontu handiz ibili behar dute bostorria hartzeko orduan, minak areagotu ditzake eta.

Belarrak eta landareak batzeko aholkuak

Orokorrean: hartu ondo ezagutzen duzuna; hartu neurriz eta soilik lekuan asko badaude; ez eraman dena, utzi beti zerbait; hartu bakarrik erabiliko duzun landarearen zatia; ez atera sustraitik, moztu ondo hazten jarrai dezaten; ez moztu loreen % 20 baino gehiago, zuhaitzak edo zuhaixkak badira; hartu bakarrik erabiliko duzuna, geroago itzuli zaitezke, edo beste leku batzuetara joan; ez jaso gune babestuetan edo parke naturaletan.

Non: larreetan eta autorik pasatzen ez den bide-ertzetan; goldatu gabeko basoetan; toxikorik erabiltzen ez den ortuetan eta lorategietan; INOIZ EZ areketan, fumigatutako landetan eta ibaiertz kutsatuetan.

Noiz: goizean, ihintza sikatu ondoren; hartu hostoak erabiliko ditugun egunean berean; hartu loreak goizean eta sustraiak arratsaldean; landareak gorde edo sikatzeko, hobe da ilbehera denean jasotzea.

Materialak: eskularruak, artaziak, paperezko oihalezko poltsa, zumezko saskiak…

Txorierriko albiste garrantzitsuak eta azken ordukoak jaso gura dituzu Whatsapp bitartez?

WHATSAPP: Bidali ALTA hitza 747 406 561 telefono zenbakira.

Izan zaitez berriemale ere. Bidali zure argazkiak, bideoak eta berriak.

Hilero lagun birentzako bazkaria zozkatuko dugu alta hartzen dutenen artean (Baserri Antzokian).